Lúa nằm trong năm loại cây lương thực chính của thế giới, đồng thời là loài thực vật thuộc nhóm những giống cỏ đã thuần dưỡng. Tùy giai đoạn tăng trưởng mà lá lúa đổi màu khác nhau. Khi chín thì ngả vàng. Những hoa bé, màu trắng sữa, tự thụ phấn trổ thành những cụm hoa phân nhánh cong hoặc rủ xuống.

Lúa non thường kêu là mạ. Sau khi ngâm ủ, người nông dân gieo thẳng các hạt lúa đã mọc mầm vào ruộng đã được cày, bừa hay qua giai đoạn gieo mạ trên ruộng riêng để cây lúa non có lực sinh trưởng tốt, sau một khoảng thời gian thì nhổ mạ rồi cấy trong ruộng lúa chính.

Sản phẩm thu được từ cây lúa là hạt lúa, hay thường gọi là thóc. Sau khi xát bỏ vỏ ngoài thì thu được gạo cùng những sản phẩm phụ khác như cám và trấu. Gạo là lượng lương thực chính của hơn một nửa dân số thế giới, yếu tố này làm cây lúa trở thành giống lương thực được con người tiêu thụ nhiều nhất

Lúa là loài cây trồng ngắn ngày nhưng cũng có thể xem như dài ngày.